ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
«Θησαυρός» τα αρωματικά φυτά της Ελλάδας
Τα Αρωματικά και Φαρμακευτικά Φυτά (ΑΦΦ) της Ελλάδας αποτελούν ένα πραγματικό θησαυρό, που μέχρι σήμερα δεν έχει αξιοποιηθεί όσο πρέπει, τονίζει σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Μόσχος Πολυσίου, ομότιμος (από πέρυσι το φθινόπωρο) καθηγητής του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Όπως λέει, «έχουμε ένα συγκριτικό και πολύτιμο πλεονέκτημα ως χώρα σε αυτά τα φυτά. Πρέπει να τα εκμεταλλευθούμε συστηματικά και να μην εισάγουμε αντίστοιχα ξένα προϊόντα». «Ο πολύς κόσμος δεν υποψιάζεται ότι τα αιθέρια έλαια κοινών φυτών μπορεί να έχουν τέτοιες χρήσιμες ιδιότητες, τόσο αμυντικές έναντι των ασθενειών των φυτών, όσο και γενικότερα αντιμικροβιακές» προσθέτει.
Ο κ.Πολυσίου, μαζί με τη συνεργάτη του στο πανεπιστήμιο δρα Δήμητρα Δαφερέρα, για δεύτερη συνεχόμενη φορά περιλήφθηκαν φέτος από τον διεθνή οργανισμό Thomson Reuters στους ερευνητές των οποίων οι δημοσιεύσεις είχαν την μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως (ανάμεσα σε 3.000 ερευνητές από όλο τον κόσμο, η λίστα περιλάμβανε επτά της Ελλάδας για το 2015).
Λίγο μετά τη νέα διάκριση, το ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ κάλεσε για πρώτη φορά την ομάδα του κ.Πολυσίου να συζητήσουν για πειράματα που θα μπορούσαν να κάνουν, ώστε να δοκιμάσουν τη δράση των ΑΦΦ εναντίον των ιών.
Ο Μόσχος Πολυσίου γεννήθηκε το 1948 στο ακριτικό χωριό Πύθιο του Έβρου. Όταν έβγαλε το Λύκειο, ακολούθησε τους μετανάστες γονείς του στο Βέλγιο και σπούδασε Χημεία -με υποτροφία του βελγικού υπουργείου Παιδείας- στο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών, από όπου πήρε το διδακτορικό του το 1976. Επέστρεψε στην Ελλάδα και δίδαξε στη Γεωπονική Σχολή Αθηνών (μετέπειτα Γεωπονικό Πανεπιστήμιο), όπου έγινε καθηγητής το 1998. Υπήρξε για χρόνια διευθυντής του Εργαστηρίου Γενικής Χημείας, πρόεδρος του Τμήματός του, καθώς και αντιπρύτανης. Έχει γράψει δύο βιβλία και πολυάριθμες ερευνητικές εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, έχοντας ενδιατρίψει στα ελληνικά φυτά.
Η κα Δαφερέρα έκανε το διδακτορικό της υπό την επίβλεψη του κου Πολυσίου, με τον οποίο έκτοτε συνεργάσθηκε ως ΕΔΙΠ (Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό). Πολλές από τις δημοφιλείς διεθνείς επιστημονικές δημοσιεύσεις για τα ΑΦΦ συνυπογράφονται και από τους δύο. Η ομάδα τους, που περιλαμβάνει και άλλους ερευνητές, είναι η πρώτη που ξεκίνησε τη συστηματική μελέτη των ΑΦΦ στη χώρα μας.
Οι ελληνικές έρευνες για τα ΑΦΦ, ιδίως για τα αυτοφυή, προσελκύουν μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον από πολλές χώρες, τόσο ανεπτυγμένες, ιδίως στη Γαλλία με την εκτεταμένη γεωργία της, όσο και σε αναπτυσσόμενες χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, καθώς και της Ανατολικής Ευρώπης. Ο λόγος είναι ότι αρκετά ΑΦΦ έχουν αντιμικροβιακή, αντιοξειδωτική και πιθανώς αντικαρκινική δράση, ενώ γενικότερα θεωρούνται ότι προστατεύουν την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Στα γνωστότερα ΑΦΦ της χώρας μας ανήκουν η ρίγανη, το θυμάρι, το θρούμπι, το φασκόμηλο, ο γλυκάνισος, ο μάραθος, το χαμομήλι, η δάφνη, η μέντα, ο δυόσμος, το φλησκούνι, η λεβάντα, το μελισσόχορτο, το τσάι βουνού, η μαντζουράνα, ο βασιλικός, η εχινάκεια, το δενδρολίβανο, ο δίκταμος, η καλέντουλα, η λουΐζα, ο κρόκος κοζάνης, η μαστίχα Χίου κ.α. Παράλληλα, στη χώρα μας έχουν αρχίσει -εκτός από τις παραδοσιακές- και βιολογικές καλλιέργειες περίπου 15 τέτοιων φυτών.
Τα φυτά αυτά αξιοποιούνται ποικιλοτρόπως, είτε πρωτογενώς (αυτούσια), είτε δευτερογενώς (οι δραστικές ουσίες τους ή μεταβολίτες τους ως αιθέρια έλαια και υδατικά εκχυλίσματα), για ροφήματα, διαιτητικά συμπληρώματα, λειτουργικά τρόφιμα, φάρμακα (ομοιοπαθητικά, φυτικά φάρμακα, φυσικά αντιβιοτικά και άλλα), φυτοφάρμακα, εντομοαπωθητικά, καλλυντικά, έλαια αρωματοθεραπείας κλπ.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
ΕΡ: Πώς νιώθετε που είστε ξανά στη λίστα των Ελλήνων ερευνητών με την μεγαλύτερη επιρροή στις επιστημονικές δημοσιεύσεις διεθνώς;
Μ.Π.: Η ευχαρίστηση ήταν μεγάλη ακριβώς επειδή ήταν η δεύτερη φορά. Η εργασία πάνω στα ΑΦΦ έγινε με αφορμή το διδακτορικό της κας Δαφερέρα, όπου στο εργαστήριό μας δοκιμάσαμε τις βιολογικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων οκτώ κοινών αρωματικών φυτών.
Δ.Δ.: Είναι πράγματι μεγάλη τιμή για εμάς, που για δεύτερη φορά είμαστε στη λίστα. Η διαφορά από πέρυσι είναι ότι το γεγονός αυτό έγινε φέτος περισσότερο γνωστό στο ευρύτερο κοινό. Η συμπερίληψη σε αυτή τη λίστα βοηθά έναν ερευνητή, τού δίνει δύναμη και κουράγιο να συνεχίσει, γιατί είναι ένα επισφράγισμα μιας δουλειάς που έχει βγει με κόπο όλα αυτά τα χρόνια.
ΕΡ: Από πότε υπάρχει τόσο ενδιαφέρον για τις έρευνές σας;
Μ.Π.: Η διάκρισή μας αφορά μια σειρά πολλών σχετικών ερευνών για τα ΑΦΦ ήδη από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, ενώ μέχρι σήμερα συνεχίζουν να προσελκύουν το ενδιαφέρον.
ΕΡ: Αρα μπορεί να διακριθείτε και του χρόνου…
Μ.Π.: Βεβαίως, δεν αποκλείεται, γιατί συνεχίζουμε με τον ίδιο ρυθμό τις έρευνές μας. Τα φυτά που μελετάμε, ευδοκιμούν σε πολλές χώρες της Μεσογείου και όσες έχουν αντίστοιχο κλίμα. Αφορούν έναν εύκολο τρόπο να πάρεις το υλικό αυτών των φυτών μέσα από απόσταξη ή εκχύλιση και να το εφαρμόσεις είτε στα ζώα, είτε στα φυτά. Οι περισσότερες ετεροαναφορές στο έργο μας προκύπτουν κυρίως απο ερευνητές χωρών, οι οποίοι ψάχνουν τέτοια προϊόντα. Όλη η λεκάνη της Μεσογείου δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον, ιδίως οι αραβικές, αλλά και η Γαλλία, η Ισπανία και πιο πρόσφατα οι χώρες της Λατινικής Αμερικής. Οι βιομηχανικές χώρες όμως θέλουν τα ΑΦΦ για άλλα πράγματα, όπως αφεψήματα για ανθρώπους.
ΕΡ: Παρόμοια έρευνα γίνεται και αλλού στην Ελλάδα;
Δ.Δ.: Υπάρχει σημαντική έρευνα πλέον για τα ΑΦΦ και σε άλλα ελληνικά πανεπιστήμια. Συνολικά, περίπου 20-30 Έλληνες ερευνητές ασχολούνται με αυτό το αντικείμενο.
ΕΡ: Εσείς στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο γιατί ξεχωρίσατε;
Μ.Π. Αν και πριν από εμάς προηγήθηκαν άλλοι, ήμασταν οι πρώτοι που ασχοληθήκαμε πιο εντατικά με τα φυτά αυτά. Οι δικές μου εργασίες για τον κρόκο Κοζάνης τον ανέδειξαν πριν από 30 χρόνια και βοήθησαν να καθιερωθεί ως ο καλύτερος ποιοτικά παγκοσμίως. Βοηθήσαμε γενικότερα στην ελληνική επικράτεια τους Συνεταιρισμούς, οι οποίοι ασχολούνταν με τα ΑΦΦ. Εκείνα τα πρώτα χρόνια, δεν ήσαν πολλοί που είχαν ασχοληθεί.
Δ.Δ. Η έρευνά μας δεν ήταν μοναδική, αλλά ήταν από τις πρώτες που «πάντρεψε» τη χημεία με τη γεωπονική εφαρμογή. Μελετήσαμε τα αιθέρια έλαια και εκχυλίσματα σε βάθος, αναλύοντας τους μεταβολίτες στη σύσταση και ποιότητά τους. Και, στη συνέχεια, δείξαμε ποιά αποτελέσματα θα μπορούσε να έχει αυτή η γνώση. Αυτό ήταν κάτι που άρεσε στο γεωπονικό πεδίο. Δεν είναι μια στείρα έρευνα μεμονωμένη μόνο στη χημική ανάλυση ή στη γεωπονική εφαρμογή, αλλά συνδυάζει και τα δύο.
Μ.Π.: Για παράδειγμα, πήραμε το αιθέριο έλαιο της ρίγανης και το δοκιμάσαμε στο εργαστήριο για να δούμε ποιούς φυτοπαθογόνους μικροοργανισμούς μπορούμε να καταπολεμήσουμε με αυτό στα αμπέλια, στα εσπεριδοειδή κ.α. Και είναι σημαντικό ότι ο μικροοργανισμός δεν μπορεί να αναπτύξει ανθεκτικότητα απέναντι στο αιθέριο έλαιο, όπως συμβαίνει με τα κοινά φυτοφάρμακα. Διαπιστώσαμε μάλιστα ότι το έλαιο της ρίγανης είναι ευρέος φάσματος στη δράση του κατά των μικροοργανισμών.
ΕΡ: Είναι ο τομέας των ΑΦΦ προνομιακός για να διακριθεί ένας Έλληνας ερευνητής;
Δ.Δ.: Δεν ξέρουμε αν είναι προνομιακός, είναι όμως άμεσα εφαρμόσιμος και έχει άμεσο πρακτικό ενδιαφέρον. Όλος ο κόσμος αναζητά κάτι που να καταπολεμά τους μικροοργανισμούς. Η έρευνά μας λύνει πρακτικά, απλά, καθημερινά προβλήματα.
Μ.Π. Κάτι σημαντικό είναι ότι σε άλλες χώρες τα ΑΦΦ δίνουν αυτούς τους δευτερογενείς μεταβολίτες σε ποσοστό 1%, ενώ στην Ελλάδα χάρη στο κλίμα της το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 7%. Η ελληνική φύση είναι ένα έτοιμο «εργοστάσιο», κάτι που ευνοεί και τον έλληνα ερευνητή.
ΕΡ: Πόσα είναι τα ΑΦΦ στην Ελλάδα και πόσα έχουν μελετηθεί;
Μ.Π.: Η Ελλάδα έχει γύρω στα 6.000 τέτοια φυτά, εκ των οποίων περίπου τα 1.700 είναι δικά μας, δηλαδή ενδημικά. Από αυτά, έχουμε μελετήσει μόνο 20-30, δηλαδή ένα ελάχιστο ποσοστό. Μάλιστα το κάθε φυτό, ανάλογα με την περιοχή, έχει διαφορετικό χημειότυπο. Για παράδειγμα, το τσάι του βουνού διαφέρει από βουνό σε βουνό και κάτι παρόμοιο συμβαίνει με το θυμάρι, το θρούμπι ή την κάππαρη. Γι’ αυτό, στοχεύουμε να μελετήσουμε τα υπο-είδη κάθε φυτού ανά περιοχή.
ΕΡ: Είναι αλήθεια ή υπερβολή ότι ορισμένα ΑΦΦ έχουν και αντικαρκινικές ιδιότητες; Έχει αυτό αποδειχθεί επιστημονικά;
Μ.Π.: Έχουμε μελετήσει κυρίως την αντικαρκινική δράση του κρόκου σε καλλιέργειες καρκινικών κυττάρων, σε συνεργασία με εξειδικευμένο εργαστήριο της Γαλλίας. Αποδείχθηκε ότι τα κύρια συστατικά του κρόκου σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα. Υποψιαζόμαστε ότι τα περισσότερα ΑΦΦ έχουν έμμεσα αντικαρκινική ιδιότητα, πέρα από την κυρίως αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση τους, καθώς καταπολεμούν το οξειδωτικό στρες και τις ελεύθερες ρίζες.
Πρόσφατα -μετά τη νέα μας διάκριση- μάς προσέγγισε το ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ για να εξετάσουμε από κοινού ποιά πειράματα θα μπορούσαμε να κάνουμε σε οργανισμούς (in vivo), αναφορικά με τη δράση των συστατικών των ΑΦΦ κατά των ιών. Είναι η πρώτη φορά που μας καλούν για κάτι τέτοιο. Έχουμε ήδη κάνει δημοσιεύσεις για την καταπολέμηση μέσω ΑΦΦ των κουνουπιών που είναι φορείς ασθενειών. Έως τώρα όμως δεν έχουμε κάνει μελέτες για την πιθανή αξιοποίηση των ΑΦΦ στην ιατρική.
ΕΡ: Μήπως πάντως είναι κάπως πρόωρος ο όρος Φαρμακευτικά Φυτά;
ΑΠ: Έχετε δίκιο. Κάθε φορά που επισκέπτομαι τη Φαρμακευτική Σχολή, τονίζω ότι αυτά τα προϊόντα περισσότερο λειτουργούν για την πρόληψη. Δεν έχουμε φθάσει ακόμη να συζητάμε για πιθανή θεραπευτική δράση των φυτών αυτών, με τη χρήση υψηλών δόσεων. Πρέπει να προηγηθούν πειράματα σε ζώα και στον ίδιο τον άνθρωπο. Όμως, προληπτικά, χάρη στην αντιοξειδωτική δράση τους, είναι δεδομένο ότι προστατεύουν τα κύτταρά μας.
ΕΡ: Πόσο διαδεδομένες είναι οι γεωργικές καλλιέργειες των ΑΦΦ στην Ελλάδα;
Μ.Π. Σε κάθε νομό της χώρας μας υπάρχουν τουλάχιστον τρεις-τέσσερις συνεταιρισμοί ή ομάδες καλλιεργητών, γύρω στα 30-40 άτομα ανά νομό. Υπάρχουν ελληνικές φαρμακευτικές και άλλες εταιρίες (Λαβιφάρμ, Κορρές, Apivita κ.α.) που απορροφούν ένα μέρος αυτής της παραγωγής για διάφορα προϊόντά τους. Σε πολύ μικρές ποσότητες εξάγονται και στο εξωτερικό, όμως οι εισαγωγές τέτοιων φυτών είναι πολύ μεγαλύτερες. Οι πιο οργανωμένοι και καθετοποιημένοι παραγωγοί ΑΦΦ στην Ελλάδα, που κάνουν και εξαγωγές, είναι οι κροκοπαραγωγοί και οι μαστιχοπαραγωγοί.
ΕΡ: Είστε ικανοποιημένος από την πρακτική εφαρμογή και εμπορική αξιοποίηση της έρευνάς σας πάνω στα ΑΦΦ;
Μ.Π.: Το επόμενο βήμα δεν έχει γίνει ακόμη. Δυστυχώς στις λίγες προσπάθειες μεταποίησης που γίνονται, π.χ. για την απόσταξη αιθέριων ελαίων, δεν μας συμβουλεύονται εκ των προτέρων για να γίνει σωστή δουλειά, αλλά έρχονται εκ των υστέρων, όταν το προϊόν τους δεν είναι ποιοτικό, για να μπαλώσουμε τα πράγματα.
Χρειάζεται ένα σχέδιο εθνικής στρατηγικής και συνεννόησης, ώστε κάθε περιοχή να επικεντρωθεί στα δικά της αρωματικά φυτά, στα οποία πλεονεκτεί , προκειμένου να φθάσει μέχρι την μεταποίησή τους και να έχει επίσης κάποιες επαρκείς ποσότητες για να εξάγει. Το Υπουργείο Γεωργίας πρέπει να αναλάβει τον συντονισμό της όλης προσπάθειας. Έχει αρχίσει δειλά-δειλά να ασχολείται και με αυτό το θέμα, καθώς μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν καν επιδοτήσεις γι’ αυτά τα προϊόντα.
Είναι επίσης σημαντικό να γίνει σε κάθε περιοχή η κατάλληλη εκπαίδευση των γεωπόνων στα ΑΦΦ. Οι γεωπόνοι παίζουν ρόλο-κλειδί και πρέπει να αναδείξουν συστηματικά αυτά τα φυτά και να είναι δίπλα στους παραγωγούς, από την καλλιέργεια ως τη συσκευασία.
ΕΡ: Έρχονται ελληνικές εταιρείες στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο για να ζητήσουν από εσάς συνεργασία στην έρευνα;
Μ.Π.: Δυστυχώς όχι. Μάλλον έχουν καλομάθει να περιμένουν τις έρευνες να διεξαχθούν με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, και να μην βάλουν οι ίδιες δικά τους χρήματα.
ΕΡ: Μήπως επαναπαύεστε κι εσείς στα κονδύλια των ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων όπου συμμετέχετε;
Μ.Π. Δεν είναι καθόλου επανάπαυση. Πρόκειται για πολύ ανταγωνιστικά προγράμματα, προκειμένου να καταφέρει να συμμετάσχει κανείς. Θα θέλαμε πάντως πραγματικά να συνεργαστούμε με εταιρείες για εφαρμογές της έρευνάς μας. Στο Γεωπονικό προσπαθούμε να είμαστε ανοιχτοί στον ιδιωτικό τομέα. Πιο εύκολα μέχρι στιγμής συνεργαζόμαστε με τους Συνεταιρισμούς, αν και μάς λένε συνεχώς ότι έχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, οπότε ουσιαστικά προσφέρουμε δωρεάν τη συνεργασία μας.
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Κ. Τσιάρας: Να ενισχύσουμε την εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα του κλάδου τροφίμων και ποτών
Τις εξαγωγικές επιδόσεις της Ελλάδας εξήρε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, εγκαινιάζοντας τη διεθνή έκθεση Food &Drinks International Expo byDetrop, που διοργανώνεται από τη HELEXPO στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη.
Ο Κώστας Τσιάρας τόνισε πως η ζήτηση για τα ελληνικά τρόφιμα και ποτά αυξάνεται σταθερά στις διεθνείς αγορές. Παραθέτοντας τα στοιχεία, επισήμανε ότι ο κλάδος των ποτών παρουσίασε σημαντική άνοδο κατά 16,31% από το 2020 στο 2021 και κατά 18,29% από το 2021 στο 2022, γεγονός που καταδεικνύει τη δυναμική του κλάδου και την απήχηση των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό.
Ταυτόχρονα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σημείωσε ότι ο κλάδος των προϊόντων κρέατος παρουσίασε αύξηση εξαγωγών από 112 εκατομμύρια ευρώ το 2019 σε 170 εκατομμύρια ευρώ το 2023, επιβεβαιώνοντας ότι ο τομέας των τροφίμων και ποτών της Ελλάδας έχει ακόμα μεγαλύτερα περιθώρια ανάπτυξης.
Ο Υπουργός αναφέρθηκε στα προβλήματα και στις προκλήσεις του κλάδου, όπως η κλιματική κρίση και οι γεωπολιτικές πιέσεις, και ανέδειξε τη σημασία της συνένωσης δυνάμεων για την αντιμετώπισή τους. «Η ανάγκη για ενότητα και συνεργασία δεν είναι απλώς σύνθημα, αλλά πράξη ζωής», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η Ελλάδα, ως σταθερός εμπορικός κόμβος ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει περαιτέρω το ρόλο της στις διεθνείς αγορές, αξιοποιώντας την πολιτική σταθερότητα, την εμπορική διπλωματία, και την προσήλωση σε υψηλά πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας, είπε.
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της έκθεσης, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν και να γευτούν μοναδικά προϊόντα, ενώ οι παράλληλες εκδηλώσεις αναδεικνύουν τις νέες τάσεις και συνδέουν τους Έλληνες παραγωγούς με κορυφαία εστιατόρια. Επί πλέον, η καινοτόμα B2B πλατφόρμα που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος προσφέρει δυνατότητες δικτύωσης και ανάπτυξης για την εξαγωγική δραστηριότητα.
Ο κ. Τσιάρας επανέλαβε τη δέσμευση του Υπουργείου στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και ανταγωνιστικότητας του κλάδου τροφίμων και ποτών, μέσω προγραμμάτων και πρωτοβουλιών που διευκολύνουν την πρόσβαση των Ελλήνων παραγωγών στις διεθνείς αγορές και ενισχύουν τη βιωσιμότητα και την καινοτομία.
«Είναι τιμή μου να εγκαινιάζω μία από τις κορυφαίες εκθέσεις τροφίμων και ποτών στη χώρα μας, η οποία φέρνει κοντά 250 εκθέτες από 19 χώρες και δημιουργεί γέφυρες συνεργασίας μεταξύ Ελλήνων και διεθνών παραγωγών και επαγγελματιών του χώρου», υπογράμμισε.
Αναφερόμενος στη διοργάνωση ο κ. Τσιάρας σημείωσε πως κατά την περιήγησή του στα περίπτερα αυτό που είχε δημιουργηθεί ως προσδοκία ξεπεράστηκε από την πραγματικότητα. Τόνισε δε πως η μετεξέλιξη της Detrop σε μια νέα έκθεση δείχνει την προσπάθεια που κάνει και η ΔΕΘ-HELEXPO, αλλά και η χώρα γενικότερα, να αναδείξει τα πολύ σημαντικά προϊόντα του τομέα των τροφίμων και ποτών στην Ελλάδα.
- COP29: Ταχύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο θερμαίνεται η Μεσόγειος
- Το Minecraft εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο με θεματικά πάρκα
- Η Ford περικόπτει άλλες 4.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη
- Αυστηρά μέτρα εις βάρος των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων θα λάβει η Κροατία
- Η Ελλάδα στο top10 των προορισμών των φοιτητών από τις ΗΠΑ για σπουδές στο εξωτερικό
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
8η Γιορτή Μελιού στο Ζάππειο: Η πιο γλυκιά εμπειρία της Αθήνας!
Η πιο γλυκιά γιορτή της πόλης επιστρέφει για 8η χρονιά στο εμβληματικό προαύλιο χώρο του Ζαππείου!
Από τις 30 Οκτωβρίου έως και τις 3 Νοεμβρίου, περισσότεροι από 100 μελισσοκόμοι και παραγωγοί από κάθε γωνιά της Ελλάδας ενώνονται για να προσφέρουν μια μοναδική γαστρονομική εμπειρία αφιερωμένη στο μέλι.
Η Γιορτή Μελιού είναι η ιδανική ευκαιρία να δοκιμάσετε σπάνιες και εκλεκτές ποικιλίες μελιού, ανακαλύπτοντας μοναδικές γεύσεις που αναδεικνύουν τη μελισσοκομική παράδοση του τόπου μας.
Μέσα από μια γλυκιά βόλτα, θα μάθετε τα πάντα για τη μέλισσα και το αγνό μέλι, καθώς οι ειδικοί μελισσοκόμοι θα σας αποκαλύψουν τα μυστικά της φυσικής παραγωγής του.
Πέρα από γευσιγνωσία, η γιορτή προσφέρει πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων για μικρούς και μεγάλους!
Οι μικροί μας φίλοι θα συμμετέχουν σε διαδραστικά εργαστήρια και παιχνίδια, ενώ οι ενήλικες θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν σεμινάρια για τη χρήση του μελιού και την ευεργετική του επίδραση στην υγεία.
Η 8η Γιορτή Μελιού διεξάγεται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Αθηναίων.
Τα επίσημα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 30 Οκτωβρίου στις 18:00, από τον Αντιπεριφερειάρχη Κεντρικού Τομέα, κ. Κωνσταντίνο Ζώμπο.
“Ελάτε στον πιο όμορφο κήπο της Αθήνας, για μια γλυκιά εμπειρία που θα σας μαγέψει! Η 8η Γιορτή Μελιού σας υπόσχεται μια αξέχαστη βόλτα, γεμάτη γεύσεις, αρώματα και χαμόγελα” αναφέρουν στην πρόσκλησή τους οι διοργανωτές.
Το ωράριο για επίσκεψη στο φεστιβάλ είναι από τις 10:00 έως τις 21:00, με ελεύθερη είσοδο και δωρεάν parking από Λ.Βασιλίσσης Αμαλίας 33.
- COP29: Ταχύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο θερμαίνεται η Μεσόγειος
- Το Minecraft εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο με θεματικά πάρκα
- Η Ford περικόπτει άλλες 4.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη
- Αυστηρά μέτρα εις βάρος των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων θα λάβει η Κροατία
- Η Ελλάδα στο top10 των προορισμών των φοιτητών από τις ΗΠΑ για σπουδές στο εξωτερικό
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Στο δρόμο του χαρακτηρισμού ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης η «κολοβή ελιά Μυτιλήνης»
Μια μοναδική μυτιληνιά ελιά, η «κολοβή ελιά Μυτιλήνης» παίρνει το δρόμο του χαρακτηρισμού ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
Ήδη, ολοκληρώθηκε ο απαραίτητος φάκελος από τους ειδικούς επιστήμονες του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Διονύσιο Παυλόπουλο και Σέρκο Χαρουτουνιάν και όπως λέει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αρμόδια αντιπεριφερειάρχης πρωτογενούς παραγωγής της Περιφέρειας βορείου Αιγαίου Αναστασία Αντωνέλλη «θα κατατεθεί στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να χαρακτηριστεί η ντόπια ποικιλία ελιάς ‘κολοβή ελιά Λέσβου’ ΠΟΠ προϊόν».
Οι βρώσιμοι καρποί της συγκεκριμένης ποικιλίας έχουν ένα ιδιαίτερο προφίλ χαρακτηριστικών και είναι εύκολη η διάκρισή τους από καρπούς άλλων ποικιλιών ελιάς.
Ο καρπός που είναι πράσινος και όταν ωριμάσει μετατρέπεται σε σκούρο μαυροκόκκινο, είναι μικρού έως μεσαίου μεγέθους, με λεπτό φλοιό και σχήμα ωοειδές ή σφαιρικό και κύριο χαρακτηριστικό την κοίλη απόληξη και την παρουσία θηλής ή ακίδας. Έτσι, οι κολοβές ελιές μοιάζουν με βελανίδια, με αποτέλεσμα να αποκαλούνται από τους ντόπιους και ως βαλανολιές.
Η συγκομιδή του καρπού γίνεται χειρωνακτικά, δηλαδή με το παραδοσιακό χειρομάδημα (με τα χέρια) ή τη βοήθεια χειροκίνητων (ή μηχανικών) ραβδιών. Έτσι, παρατηρείται παρουσία μικρότερης ποσότητας χλωροφύλλης στο συγκομιζόμενο καρπό, με συνέπεια να έχει μεγαλύτερο χρόνο διατηρησιμότητας και να είναι απαλλαγμένος από χώμα ή τραυματισμούς που υποβαθμίζουν την ποιότητά του.
Το ελαιόλαδο από την κολοβή ελιά συσκευάζεται σε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, ένα εξαιρετικής ποιότητας προϊόν που έχει χαρακτηρισθεί ως «Λάδι Μυτιλήνης / Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ)».
Όσον αφορά τώρα τις βρώσιμες ελιές που ζητείται ο χαρακτηρισμός τους ως προϊόν ΠΟΠ, παραδοσιακά ξεπικρίζονται και ζυμώνονται / συντηρούνται σε άλμη με θαλασσινό αλάτι από τις αλυκές της οριοθετημένης περιοχής, χωρίς κάποια επιπλέον επεξεργασία.
Θετική συνέπεια η παραγωγή ενός προϊόντος με τη δυνατόν μικρότερη επεξεργασία. Σε κάποιες περιπτώσεις η άλμη εμπλουτίζεται και με αρωματικά φυτά του νησιού με στόχο να αναδειχθεί το έντονο άρωμα και η γεύση της ελιάς.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
- COP29: Ταχύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο θερμαίνεται η Μεσόγειος
- Το Minecraft εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο με θεματικά πάρκα
- Η Ford περικόπτει άλλες 4.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη
- Αυστηρά μέτρα εις βάρος των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων θα λάβει η Κροατία
- Η Ελλάδα στο top10 των προορισμών των φοιτητών από τις ΗΠΑ για σπουδές στο εξωτερικό
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Την Τετάρτη η απονομή του Διεθνούς Βραβείου «Ευρωπαϊκή Περιφέρεια Γαστρονομίας 2026» στην Περιφέρεια Κρήτης
Την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου απονέμεται στην Περιφέρεια Κρήτης ένα σημαντικό βραβείο, το Διεθνές Βραβείο «Κρήτη. Ευρωπαϊκή Περιφέρεια Γαστρονομίας 2026» από το Διεθνές Ινστιτούτο Γαστρονομίας, Πολιτισμού, Τεχνών και Τουρισμού (International Institute of Gastronomy, Culture, Arts &Tourism – IGCAT).
Μια σημαντική διάκριση που έχει ξεχωριστούς συμβολισμούς, αλλά και ιδιαίτερη αξία, καθώς μέσα από αυτή σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη «ισχυροποιείται η διακριτή ταυτότητα του νησιού, όπως αυτή διαμορφώνεται διαχρονικά και μέσα από την γαστρονομία και τα ποιοτικά προϊόντα αγροδιατροφής».
Η πρόταση κατατέθηκε στα τέλη του 2023 με πρωτοβουλία της Εκπαιδευτικής Αναπτυξιακής «Πλοηγός» σε συνεργασία και με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και η απόφαση για την ανακήρυξη της Κρήτης σε «Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το 2026», ήταν ομόφωνη από τα μέλη της Επιτροπής των Ειδικών που είχαν επισκεφθεί το νησί, με τον κ. Αρναουτάκη να εκφράζει από την πρώτη στιγμή την ικανοποίησή του γι΄ αυτή την εξέλιξη.
«Είναι μια βράβευση που μας κάνει υπερήφανους», είπε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Αρναουτάκης, συμπληρώνοντας πως: «Η άρτια προετοιμασία της υποψηφιότητας και η συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, έφερε το αποτέλεσμα που προσδοκούσαμε. Συνεχίζουμε ως Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης του 2026, με στόχο να αναδείξουμε το κρητικό διατροφικό πρότυπο στον παγκόσμιο χάρτη της γαστρονομίας».
Την απόφαση της Διεθνούς Βράβευσης είχε αναγνώσει η Dr. Diane Dodd, ιδρύτρια και πρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου IGCAT, η οποία μεταξύ άλλων είχε αναφέρει πως η κριτική επιτροπή μετά την επίσκεψη στο νησί και την αξιολόγηση που έγινε, έκρινε ότι η υποψηφιότητα της Κρήτης ενσωματώνει τους τομείς ενδιαφέροντος του Ινστιτούτου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
- COP29: Ταχύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο θερμαίνεται η Μεσόγειος
- Το Minecraft εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο με θεματικά πάρκα
- Η Ford περικόπτει άλλες 4.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη
- Αυστηρά μέτρα εις βάρος των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων θα λάβει η Κροατία
- Η Ελλάδα στο top10 των προορισμών των φοιτητών από τις ΗΠΑ για σπουδές στο εξωτερικό
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Ολοκληρώθηκε το KOUZINA 2024: η τελετή λήξης στην παραλία Ιερισσού
Με τη συμμετοχή 182 τουριστικών επιχειρήσεων και 26 κοινωνικών φορέων, ο Δήμος Αριστοτέλη και το Επιμελητήριο Χαλκιδικής «αποχαιρέτησαν» το KOUZINA 2024, το οποίο φέτος διήρκεσε 4 ολόκληρους μήνες, έχοντας αναδείξει όλες τις τουριστικές μορφές, που αναπτύσσονται στην Ανατολική Χαλκιδική.
Κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής βραβείων συμμετοχής (8.9.24) παρουσιάσθηκε ο απολογισμός έργου της διοργάνωσης, η οποία αποτελεί κορυφαίο πλέον εθνικό θεσμό και έμπρακτη απόδειξη του «πώς η γαστρονομία μετατρέπεται σε όχημα τουριστικής ανάπτυξης στους σύγχρονους τουριστικούς προορισμούς».
«Ανάμεσα στους φετινούς στόχους», είπε ο Δήμαρχος Αριστοτέλη, Στέλιος Βαλιάνος, «ήταν η ενδυνάμωση της εξωστρέφειας και των διεθνών σχέσεων του Δήμου Αριστοτέλη, η οποία εκδηλώθηκε κυρίως κατά τη διάρκεια του διεθνούς συμποσίου με τίτλο Following Aristotle: 9 από τις 11 δικτυωμένες (με το Δήμο) ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις παρουσίασαν τη σύνδεσή τους με την αριστοτελική φιλοσοφία και τον αθωνικό πολιτισμό».
Μέσα από το έργο εκατοντάδων ανθρώπων, οι οποίοι τιμήθηκαν για τη συμμετοχή και τη συνεισφορά τους στη διοργάνωση, το KOUZINA συνδέθηκε με ΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ, που αποτελούσαν γιορτές των ελληνιστικών χρόνων, αφιερωμένων στον Έλληνα φιλόσοφο Αριστοτέλη.
Παράλληλα το KOUZINA ανέδειξε τη χρήση 33 τοπικών προϊόντων στη μαγειρική / ζαχαροπλαστική, αλλά και το έργο αντίστοιχων παραγωγών, οι οποίοι χρόνο με το χρόνο εντάσσουν τα προϊόντα τους στις τοπικές επιχειρήσεις εστίασης, δημιουργώντας σταδιακά έναν προορισμό, η γαστρονομία του οποίου αποτελεί πρότυπο κυκλικής οικονομίας.
Το KOUZINA βασίσθηκε σε ένα προωθητικό σχέδιο, όπου 5 κορυφαίες παρεμβάσεις προετοίμασαν το κυρίως θέμα του.
Ξεχωριστό ήταν το δρώμενο, όπου το «αριστοτελικό παραμύθι» περιέγραψε (μέσα από ιστορική παράθεση στοιχείων) την καθημερινότητα του Στανού και του Παλαιοχωρίου – από τους ελληνιστικούς χρόνους μέχρι τους σύγχρονους, τοποθετώντας τον Αλέξη Ζορμπά να περιηγείται στις ορεινές διαδρομές του Κάκαβου και του Αριστοτελικού Όρους. Times, Sunday Times, The Sun, Express.co περιέγραψαν με μοναδικό τρόπο αυτήν τη σύνδεση, ενώ ανέδειξαν όλους τους αρχαιολογικούς χώρους της Ανατολικής Χαλκιδικής.
Κατά τη διάρκεια του KOUZINA ο Δήμος Αριστοτέλη δικτυώθηκε με το Δήμο Banja Luca, συνεχίζοντας το οργανωμένο άνοιγμα στα δυτικά βαλκάνια, ενώ αφιέρωσε μία ολόκληρη θεματική ενότητα στην κουζίνα της Σικελίας και στις δικτυωμένες με το Δήμο Αριστοτέλη σικελικές πόλεις: Παλέρμο και Μεσσήνα. Το 2025 η Αριστοτελική Σύμπραξη και η Fiavet Sicily διοργανώνουν το 1ο Συμπόσιο Σχολικού Τουρισμού στην Ανατολική Χαλκιδική, με τη συμμετοχή 100 περίπου Σικελών μαθητών.
Τιμώμενος ευρωπαϊκός προορισμός ήταν η Μάλτα, στην οποία αφιερώθηκε ένα ολόκληρο γαστρονομικό τετραήμερο, ενώ ιδιαίτερο ήταν το πολιτιστικό-γαστρονομικό αφιέρωμα στο Καζακστάν.
Τιμώμενος ελληνικός προορισμός ήταν η Φλώρινα, η οποία αναγνώρισε στο έπακρο την επιλογή του KOUZINA. Ένα ολόκληρο τριήμερο, αφιερωμένο στη μακεδονίτικη μουσική των χάλκινων και στη γαστρονομία της πόλης στάθηκε αφορμή για γιορτή στη Μεγάλη Παναγία, την Αρναία και την Ιερισσό.
Το φετινό πρόγραμμα δραστηριοτήτων ολοκληρώνεται την Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου στην Αρναία, όπου αναβιώνει ο Αρνιώτικος Γάμος: βήμα προς βήμα μία καταγραφή πολιτισμού, ενταγμένη ΣΤΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ, η οποία θα πραγματοποιείται κάθε χρόνο, αρχής γενομένης από φέτος.
- COP29: Ταχύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο θερμαίνεται η Μεσόγειος
- Το Minecraft εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο με θεματικά πάρκα
- Η Ford περικόπτει άλλες 4.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη
- Αυστηρά μέτρα εις βάρος των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων θα λάβει η Κροατία
- Η Ελλάδα στο top10 των προορισμών των φοιτητών από τις ΗΠΑ για σπουδές στο εξωτερικό
ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ
Η Κρήτη Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το 2026
Το Διεθνές Ινστιτούτο Γαστρονομίας, Πολιτισμού, Τεχνών και Τουρισμού, κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου, ενέκρινε την ένταξη της Κρήτης στις Γαστρονομικές Περιφέρειες της Ευρώπης.
Το νησί, ύστερα από ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής των Ειδικών που το επισκέφθηκαν πρόσφατα, ανακηρύχθηκε «Γαστρονομική Περιφέρειας της Ευρώπης για το 2026».
Πρόκειται για μία εξέλιξη με ξεχωριστούς συμβολισμούς, αλλά και ιδιαίτερη αξία, καθώς η ομόφωνη απόφαση του Διεθνούς Ινστιτούτου Γαστρονομίας, Πολιτισμού, Τεχνών και Τουρισμού, ισχυροποιεί τη διακριτή ταυτότητα της Κρήτης, όπως αυτή διαμορφώνεται στο πέρασμα των χρόνων.
Μία ταυτότητα με ισχυρά ιστορικά χαρακτηριστικά, τα οποία βρίσκονταν επί αιώνες κρυμμένα στην κρητική γη και ήρθαν στο φως μέσα από τις σπουδαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις.
Και ταυτόχρονα μία ταυτότητα προσανατολισμένη στο παρόν και το μέλλον, καθώς η μοναδικότητα της κρητικής γαστρονομίας συνιστά ένα ιδιαίτερο στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.
Όπως δήλωσε ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, «η τιμητική απόφαση του Διεθνούς Ινστιτούτου Γαστρονομίας, Πολιτισμού, Τεχνών και Τουρισμού, για την ανακήρυξη της Κρήτης ως Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης για το 2026 συνιστά μια μεγάλη επιτυχία. Μια εξέλιξη που μας κάνει υπερήφανους».
«Συνεχίζουμε ως Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης του 2026 με στόχο να αναδείξουμε το κρητικό διατροφικό πρότυπο στον παγκόσμιο χάρτη της γαστρονομίας», προσθέτει ο κ. Αρναουτάκης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
- COP29: Ταχύτερα από τον υπόλοιπο κόσμο θερμαίνεται η Μεσόγειος
- Το Minecraft εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο με θεματικά πάρκα
- Η Ford περικόπτει άλλες 4.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη
- Αυστηρά μέτρα εις βάρος των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων θα λάβει η Κροατία
- Η Ελλάδα στο top10 των προορισμών των φοιτητών από τις ΗΠΑ για σπουδές στο εξωτερικό
You must be logged in to post a comment Login