Connect with us

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Σάββατο του Λαζάρου: Τα έθιμα και οι παραδόσεις

Published

on

Το Σάββατο του Λαζάρου θεωρείται μέρα του θανάτου και της ζωής.

Σε κάποια χωριά μάλιστα οι αγρότες δεν μαζεύουν τη σοδιά τους γιατί φοβούνται ότι οι καρποί της γης φέρουν τον θάνατο μέσα τους. O Λάζαρος είναι μια μορφή που εμπνέει σεβασμό στον ελληνικό λαό.

Παλιότερα οι εκδηλώσεις εορτασμού ήταν πολλές και ποικίλες, ωστόσο σήμερα έχουν λησμονηθεί ως επί το πλείστον.

Για παράδειγμα τα κάλαντα του Λαζάρου τραγουδιούνται σε ελάχιστες περιοχές, ενώ παλιότερα ήταν από τα πιο ζωντανά έθιμα και έδιναν ιδιαίτερο τόνο στις μικρές κοινωνίες. Τα κάλαντα του Λαζάρου ήταν αποκλειστικά σχεδόν γυναικεία και τα τραγουδούσαν κοπέλες διαφόρων ηλικιών ακόμα και κορίτσια τις παντρειάς που ονομάζονταν “Λαζαρίνες”.

Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια έξω από τα χωριά για να μαζέψουν λουλούδια που με αυτά θα στόλιζαν το καλαθάκι τους την άλλη μέρα ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες φορώντας ειδική στολή.

Γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το Λάζαρο και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα.

Σε πολύ λίγες περιοχές της χώρας τραγουδιούνται σήμερα τα Λαζαριάτικα κάλαντα. Τα λόγια του τραγουδιού άλλοτε αναφέρονται στην ανάσταση του Λαζάρου και είναι συνήθως μέτρια στιχουργήματα και άλλοτε πάλι αποτελούν παινέματα προσώπων που αγγίζουν τα όρια υψηλής ποιητικής δημιουργίας.

Τα έθιμα του Λαζάρου στα χρόνια της σκλαβιάς είχαν κοινωνική σκοπιμότητα

Στις γυναίκες και ιδίως στα νέα κορίτσια που δεν έβγαιναν συχνά έξω από το σπίτι επειδή τα ήθη της εποχής και ο φόβος της αρπαγής τους από τους Τούρκους τις περιόριζαν, δίνονταν κάποιες ελευθερίες: γίνονταν αλληλογνωριμίες και νυφοδιαλέγματα και σε λίγο καιρό ακολουθούσαν τα προξενιά, τα αρραβωνιάσματα και οι γάμοι.

Έθιμα από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας

0 λαός γιορτάζει την πρώτη Λαμπρή, την “Έγερση” του φίλου του Χριστού, του “αγέλαστου” Λάζαρου. Ο φόβος και ο τρόμος για όσα γνώρισε στον άλλο κόσμο άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του Λάζαρου που, λέει η παράδοση, μετά την Ανάσταση του δε γέλασε παρά μόνο μια φορά.

Είδε κάποιον χωρικό στο παζάρι να κλέβει μια στάμνα και να φεύγει κρυφά.

“Βρε τον ταλαίπωρο, είπε. Για ιδές τον πώς φεύγει με το κλεμμένο σταμνί.
Ξεχνάει ότι κι αυτός είναι ένα κομμάτι χώμα, όπως και το σταμνί. Το ʽνα χώμα κλέβει τʼ άλλο. Μα δεν είναι να γελούν οι πικραμένοι;” και χαμογέλασε.

Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας για να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο, αλλά παράλληλα και για να υποδηλώσουν την ανάσταση της φύσης, έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λάζαρου.

Την παραμονή της γιορτής ή, σε πολλά μέρη, ανήμερα την “πρώτη Λαμπρή”, τα παιδιά, κρατώντας το “Λάζαρο”, έκαναν τους αγερμούς τους. Γύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα “λαζαρικά”, για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους. Στην Ήπειρο μάλιστα, στις κτηνοτροφικές περιοχές, χτύπαγαν ταυτόχρονα και μεγαλοκούδουνα.

“Πες μας Λάζαρε τι είδες
εις τον Άδη που επήγες.
Είδα φόβους, είδα τρόμους,
είδα βάσανα και πόνους,
δώστε μου λίγο νεράκι
να ξεπλύνω το φαρμάκι,
της καρδούλας μου το λέω
και μοιρολογώ και κλαίω.
Του χρόνου πάλι να ʽρθουμε,
με υγεία να σας βρούμε,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού
χρόνια πολλά να ζήσει,
να ζήσει χρόνια εκατό
και να τα ξεπεράσει.”

Τα “λαζαρικά” από τόπο σε τόπο έχουν πολλές παραλλαγές.

Στη Στερεά Ελλάδα, τη Μακεδονία και τη Θράκη στο έθιμο έπαιρναν μέρος μόνο κορίτσια, οι “Λαζαρίνες” ή “Λαζαρίτσες”, έτσι εύρισκαν την ευκαιρία να γίνουν γνωστές και σαν υποψήφιες νύφες. Για “Λάζαρο” βαστούσαν έναν ξύλινο κόπανο για τα ρούχα, τυλιγμένο με παρδαλά κομμάτια από πανιά, ίδιο μωρό.

Σε άλλα μέρη πάλι έντυναν με χτυπητά πολύχρωμα υφάσματα μια ρόκα, μια κούκλα, έναν καλαμένιο σταυρό και τα στόλιζαν με κορδέλες και λουλούδια.

Στη Σκύρο έπαιρναν την τρυπητή κουτάλα, “τη σιδεροχουλιάρα”. Έβαζαν σε κάθε τρύπα και από ένα άσπροπούλι -άσπρη μαργαρίτα- ένα κόκκινο γαρίφαλο για στόμα και σχημάτιζαν το πρόσωπο. Έδεναν σταυρωτά πάνω στην κουτάλα ένα ξύλο, για να κάνουν τα χέρια, της φορούσαν και ένα πουκαμισάκι ή ένα μωρουδίστικο ρούχο και ο “Λάζαρος” ήταν έτοιμος.

Γύριζαν τα παιδιά από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας και οι νοικοκυρές τους έδιναν αυγά, λεφτά ή ό,τι άλλο είχαν. Πάντα όλοι κάτι έβρισκαν να δώσουν. Κι όταν θέλαν για κάποιον να πούνε πως ήταν τσιγκούνης έλεγαν: “Ποτέ του αυγό δεν έδωσε, ούτε τʼ αγίου Λαζάρου!”

Σε μερικά μέρη τη θέση του “Λάζαρου” έπαιρνε ένα καλάθι στολισμένο με λουλούδια και με πολύχρωμες κορδέλες. Στην Κρήτη έκαναν έναν ξύλινο σταυρό και τον στόλιζαν με ορμαθούς από λεμονανθούς και αγριόχορτα με κόκκινα λουλούδια, τις μαχαιρίτσες.

Στην Κύπρο συναντάμε το έθιμο της αναπαράστασης, στην αρχαιότερη μορφή του. Ο θεός πεθαίνει στην ακμή της νιότης του και αμέσως ανασταίνεται, όπως ο Άδωνης στους αρχαίους Έλληνες. Έντυναν ένα παιδί με κίτρινα λουλούδια, έτσι ώστε ούτε το πρόσωπο του δε φαινόταν. Σε κάθε σπίτι που πήγαιναν, όταν άρχιζαν τα άλλα παιδιά να τραγουδούν, ξάπλωνε και υποκρινόταν το νεκρό, όταν όμως έλεγαν το “Λάζαρε δεύρο έξω” σηκωνόταν.

Το ίδιο έθιμο συναντάμε και στην Κω. Το παιδί που αναπαριστούσε το Λάζαρο, τυλιγμένο σε ένα σεντόνι, ήταν και αυτό στολισμένο με κίτρινα λουλούδια. Αμοιβή της παρέας για την αναπαράσταση τα αυγά για το δάσκαλο. Τα πιο μεγάλα παιδιά, οι “πρωτόσχολοι”, έπαιρναν την εικόνα του Λάζαρου, την έβαζαν πάνω σε μια ειδική κατασκευή που στόλιζαν με δεντρολίβανο -ήταν, λέει, η Βηθανία, η πατρίδα του- και γύριζαν στις στάνες. Οι βοσκοί τους φίλευαν αυγά, τυριά και μυζήθρες για τις λαμπρόπιτες.

Για την ψυχή του Λάζαρου οι γυναίκες ζύμωναν ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, τους “λαζάρηδες”, τα “λαζαρούδια” ή και “λαζαράκια”. “Λάζαρο δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις” έλεγαν, μια και ο αναστημένος φίλος του Χριστού πίστευαν πως είχε παραγγείλει: “Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει…”

Στα “λαζαράκια” έδιναν το σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου, όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες. Όσα παιδιά είχε η οικογένεια τόσους “λαζάρηδες” έπλαθαν και στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα.

Στην Κω οι αρραβωνιασμένες θα έφτιαχναν ένα λαζαράκι σε μέγεθος μικρού παιδιού, γεμισμένο με χίλια δυο καλούδια και κεντημένο σχεδόν σαν τις κουλούρες του γάμου, για να το στείλουν στο γαμπρό. Τα “λαζαρούδια” πολλές νοικοκυρές τα γέμιζαν με αλεσμένα καρύδια, αμύγδαλα, σύκα, σταφίδες, μέλι, πρόσθεταν πολλά μυρωδικά και τα παιδιά ξετρελλαίνονταν να τα τρώνε ζεστά.

Καλαθάκια και κάλαντα παρουσίασαν οι Λαζαρίνες στα Τρίκαλα
Τα έθιμα του Λαζάρου, τα ολοστόλιστα καλαθάκια, και τα ιδιαίτερα κάλαντα αυτής της μέρας, παρουσίασαν οι Λαζαρίνες από την πόλη και την περιοχή των Τρικάλων, σήμερα, στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Τρικκαίων, όπου πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση «Λαζαρίνες 2011».
Την εκδήλωση διοργανώνουν κάθε χρόνο ο Πολιτιστικός Οργανισμός του δήμου Τρικκαίων και ο Σύλλογος Φίλων Λαογραφικού Μουσείου Τρικάλων, με σκοπό τη συνέχιση του εθίμου των λαζαρινών αγερμών.

Οι Λαζαρίνες “διαγωνίζονται”, είτε ατομικά, είτε ομαδικά, έχοντας καλάθια, κατασκευασμένα με φυσικά υλικά και στολισμένα με φυσικά λουλούδια, και τραγουδώντας ένα από τα παραδοσιακά κάλαντα της εορτής. Σε όλα τα παιδιά προσφέρονται τα παραδοσιακά φιλέματα (καρύδια, αυγά, ξερά σύκα, καραμέλες), λαζαράκια (ψωμένια ανθρώπινα ομοιώματα) και ενθύμια συμμετοχής. Βραβεύονται τα τρία ωραιότερα καλάθια, τα τρία σπανιότερα παραδοσιακά τραγούδια και οι τρεις καλύτερες συνολικές παρουσίες (καλάθι και τραγούδι).

Στη Θεσσαλία, τα κάλαντα του Λαζάρου τα τραγουδούν μόνο κορίτσια, οι «Λαζαρίνες». Ντυμένες με ωραίες φορεσιές και κρατώντας καλάθια, στολισμένα με λογής-λογής ανοιξιάτικα λουλούδια, γυρίζουν όλα τα σπίτια. Το έθιμο, καθώς τελείται μέσα στην καρδιά της Άνοιξης, πέρα από τα θρησκευτικά μηνύματα που μεταδίδει, συμβολίζει και την αναγέννηση της φύσης. Οι Λαζαρίνες, επίσης, συμβολίζουν την αναγέννηση και συνέχιση της ίδιας της παραδοσιακής κοινωνίας, αφού είναι οι κοπέλες-μελλοντικές νύφες, που θα αναλάβουν μέσα από το γάμο και την απόκτηση παιδιών να ανανεώσουν και να συνεχίσουν την παραδοσιακή κοινωνία.

Έθιμο «Λαζαρίνες» Σάββατο του Λαζάρου στη Λευκοπηγή Κοζάνης
Οι Λαζαρίνες στις 12 το μεσημέρι συγκεντρώνονται στο κονάκι, το σπίτι που επιλέγουν για να γίνει το γλέντι τους, το βράδυ του Σαββάτου του Λαζάρου. Εκεί αφού φάνε για μεσημέρι όλες μαζί, ξεκινούν για τα σπίτια του χωριού.

Πρώτα στον παπά, μετά στον Πρόεδρο, στην εκκλησία της Παναγίας στα μνήματα και ύστερα σʼ όλα τα σπίτια της Λευκοπηγής, όπου τραγουδούν διάφορα λαζαριάτικα τραγούδια ανάλογα με την επιθυμία του κάθε νοικοκύρη, ενώ η νοικοκυρά βάζει από ένα άσπρο αυγό στο καλάθι των Λαζαρίνων .

Όταν τελειώσουν, γύρω στις 4:30 το απόγευμα, όλα τα μπλίκια των λαζαρίνων μαζεύονται στην πλατεία όπου στήνεται ο τρανός χορός (Λαζαριάτικος) με λαζαριάτικα τραγούδια.
Στην πλατεία υπάρχουν στρωμένα τραπέζια με λαζαριάτικες πίτες, κρασιά και εδέσματα που προσφέρονται για όλο τον κόσμο.

Παλιότερα, οι νέοι του χωριού και οι πεθερές διάλεγαν τις νύφες από τα κορίτσια , τις Λαζαρίνες, που χόρευαν στον τρανό χορό (νυφοδιαλέγματα).

Στη συνέχεια μετά τον τρανό χορό, οι Λαζαρίνες μοιράζουν τη λαζαρόπιτα στα δικά τους σπίτια και αφού ξεκουραστούν δίνουν ραντεβού για το βράδυ στο κονάκι για γλέντι με τραγούδια, παιχνίδια και χορό, μέχρι το πρωί.

Σάββατο του Λαζάρου στην Κέρκυρα
Στην παλιά Κέρκυρα, ένας άνθρωπος συνήθιζε να φορά μια κόκκινη μπλούζα, που έδενε στη μέση του με ένα κορδόνι από πολύχρωμες κορδέλες. Στα χέρια του κράταγε ένα κοντάρι στην κορυφή του οποίου υπήρχε ένα πρόσωπο, σκαλισμένο σε ξύλο, που παρίστανε το Λάζαρο. Επάνω στο κοντάρι είχε κρεμασμένα διάφορα στολίδια (ψεύτικα μαργαριτάρια, μαντήλια, κορδέλες, κούκλες κλπ). Μαζί του και δυο οργανοπαίχτες που τον συνόδευαν να πει τα Κάλαντα του Λαζάρου. Πήγαιναν λοιπόν στα σπίτια και τα μαγαζιά και εισέπρατταν χρήματα.

Απαραιτήτως όλοι αγόραζαν κάτι από αυτά που είχε κρεμασμένα στο κοντάρι, αφού τα θεωρούσαν σαν φυλακτά, που κρέμαγαν στο προσκεφάλι τους.

Αργότερα το έθιμο συνεχίστηκε από ομάδες μουσικών και από παιδιά, που έπαιζαν ή τραγουδούσαν αυτά τα κάλαντα. Το έθιμο σιγά σιγά ατόνησε και είχε ξεχαστεί. Αναβιώνει τα τελευταία χρόνια από το Φορέα Κορφιάτικης Έκφρασης, στο Ιστορικό Κέντρο της πόλης μας, στις 11 το πρωί του Σαββάτου του Λαζάρου.

Ακολουθεί μια από τις πολλές εκδοχές αυτών των καλάντων, όπως τα τραγουδούν ακόμη και σήμερα στο χωριό Επίσκεψη:

Με τον ορισμό λόγο να πούμε και το Λάζαρο να διηγηθούμε
Καλησπέρα σας καλή βραδία, ήρθε ο Λάζαρος με τα Βαϊα
Αν κοιμόσαστε να ασκωθείτε και αν κάθεστε ν’ αφρικαστείτε.
Αγρικήσατε μεγάλο θαύμα, όπου έγινε δαιμόνων τραύμα.
Πήγεν ο Χριστός στη Βηθανία διότι εκεί ήταν πολύ απιστία.
Όσοι έμαθαν τον ερχομό του, όλοι τρέξανε στον ορισμό του.
Όλοι τρέξανε μικροί, μεγάλοι, όλοι Χριστιανοί Εβραίοι κι άλλοι
Καβαλίκεψε εις πώλου όνο, έτσι έμελλε τούτο το χρόνο
Και τα νήπια παιδιά Εβραίων, δια την πομπή των Ιουδαίων.
Άλλοι έκοβαν κλάδους και Βάϊα, συντηνέχοντες τα λόγια τα Άγια.
Άλλοι έλεγαν ευλογημένος ο ερχόμενος και κηρυγμένος.
Τότε ο Χριστός εμπρός κινάει και ο λαός τον ακλουθάει.
Τότε τρέξανε Μάρθα, Μαρία, γιατί ήτανε μεγάλη χρεία.
Πού είναι ο Λάζαρος, πού είν’ ο αδερφός μου, πού είν’ ο φίλος μου και ξάδερφός μου;
Λέγουν Λάζαρος είν’ πεθαμένος, τετραήμερος στη γη θαμμένος.
Λέγει πάμετε να τον ιδούμε και στον τάφο του να λυπηθούμε.
Πάτησε ο Χριστός στην πλάκα επάνω, «Δεύρο Λάζαρε, σήκω επάνω».
Κι ώ του θαύματος η γη εταράχθη και ο Λάζαρος ορθός εστάθη.
Πού ήσουν Λάζαρε, πού’σαι αδερφέ μου, πού ήσουν φίλε μου και γνώριμέ μου;
Δώστε μου να πιω λίγο νεράκι, τι είν’ το στόμα μου πικρό φαρμάκι.
Είν’ τ’ αχείλι μου είν’ μαραμένο και από τη γη φαρμακωμένο.
Δώστε μου να πιω να σας μιλήσω και το θάνατο να λησμονήσω.
Ήμουνα βαθιά στη γη θαμμένος και με τους νεκρούς ανταμωμένος.
Τι είν’ ο θάνατος που περιμένει κάθε άνθρωπο στην Οικουμένη.
Τώρα ευχόμεθα καλήν υγεία, Καλή Ανάσταση και ευτυχία.
Χρόνους Πολλούς

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Γερμανία: Εντατικοποίηση της διδασκαλίας γνώσεων πολιτικής προστασίας στα σχολεία ζητά η κυβέρνηση

Published

on

Από

Η ομοσπονδιακή υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ ζήτησε να δοθεί και στα σχολεία μεγαλύτερη έμφαση στα θέματα πολιτικής προστασίας. Photo credits: pixabay

Την εντατικοποίηση της διδασκαλίας γνώσεων πολιτικής προστασίας στα σχολεία ζήτησε το ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών, στο πλαίσιο και της πρόσφατης οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για δημιουργία αποθεμάτων πρώτης ανάγκης από τους πολίτες.

Η ομοσπονδιακή υπουργός Εσωτερικών Νάνσι Φέζερ ζήτησε, όπως δήλωσε εκπρόσωπός της στην Handelsblatt, να δοθεί και στα σχολεία μεγαλύτερη έμφαση στα θέματα πολιτικής προστασίας.

«Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις πρόσφατες εξελίξεις στην κατάσταση ασφάλειας, θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στην πολιτική προστασία, ακόμη και στην σχολική εκπαίδευση», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών, χαιρετίζοντας ταυτόχρονα και την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την προετοιμασία των πολιτών για την περίπτωση έκτακτης ανάγκης.



«Είναι επιτακτική ανάγκη να γίνονται ασκήσεις έκτακτης ανάγκης, επειδή οι μαθητές είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι», δήλωσε στην Handelsblatt o βουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) Ρόντεριχ Κιζεβέτερ και πρόσθεσε ότι μακροπρόθεσμα η βασική εκπαίδευση σχετικά με τον τρόπο συμπεριφοράς σε καταστάσεις καταστροφής θα μπορούσε επίσης να ενταχθεί στο πρόγραμμα κοινωνικής υπηρεσίας.

«Όταν προκύψει η έκτακτη ανάγκη, είναι συνήθως αργά για προληπτικά μέτρα», δήλωσε στην εφημερίδα «Die Zeit» εκπρόσωπος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας (ΒΒΚ), διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι η Γερμανία είναι γενικά καλά προετοιμασμένη για τέτοιες καταστάσεις. «Σε μεγάλης κλίμακας καταστροφές όμως οι διασώστες δεν μπορούν να βρίσκονται ταυτόχρονα παντού, επομένως θα πρέπει να φροντίσουν και οι ίδιοι οι πολίτες», ανέφερε.



Ο Μάρτιν Φος, ερευνητής για θέματα αντιμετώπισης κρίσεων και καταστροφών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου δήλωσε επίσης στην εφημερίδα ότι θα πρέπει το κράτος και η κοινωνία να είναι προετοιμασμένοι όχι μόνο για πόλεμο, αλλά αφενός για ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής και αφετέρου για υβριδικές επιθέσεις σε υποδομές ή και οργανωμένες εκστρατείες παραπληροφόρησης.

Σκοποβολή στα σχολεία της Πολωνίας

Σε πολλά σχολεία της Πολωνίας, κυρίως στα νοτιοανατολικά της χώρας, έχει ήδη εισαχθεί η εκπαίδευση στην σκοποβολή, με την βοήθεια και του υπουργείου Άμυνας.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του δικτύου MDR, οι μαθητές όχι μόνο εξοικειώνονται με τα όπλα της αθλητικής σκοποβολής, αλλά διδάσκονται και βασικές αρχές πειθαρχίας, ακρίβειας και υπευθυνότητας στον χειρισμό όπλων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Continue Reading

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ασθενής επιβίωσε επί τέσσερις μήνες με νεφρό από χοίρο

Published

on

Από

Η απόφαση αφαίρεσης του οργάνου ελήφθη από την ίδια την ασθενή και τους γιατρούς της, ώστε να μπορέσει στο μέλλον να υποβληθεί ξανά σε μεταμόσχευση. Photo credits: sasint / pixabay

Μια Αμερικανίδα νεφροπαθής που είχε λάβει μόσχευμα από χοίρο, υποβλήθηκε σε επέμβαση για αφαίρεση του οργάνου αφού το σώμα της άρχισε να το απορρίπτει, τέσσερις μήνες μετά την αρχική μεταμόσχευση, χρονικό διάστημα που αποτελεί ρεκόρ.

Η Τοουάνα Λούνεϊ, 50 ετών, από την Αλαμπάμπα, υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση στα τέλη Νοεμβρίου. Έλαβε ένα γενετικά τροποποιημένο νεφρό χοίρου, μια τεχνική που είναι ακόμη σε πειραματικό στάδιο αλλά γεννά ελπίδες ότι θα μπορούσε να καλύψει τη χρόνια έλλειψη οργάνων.

Η αφαίρεση του οργάνου δείχνει πόσο μακρινός είναι ακόμη αυτός ο στόχος.

Υπάρχει όμως και μια ενθαρρυντική πλευρά: το νεφρό λειτούργησε επί 130 ημέρες, δηλαδή πάνω από τέσσερις μήνες. Μέχρι τώρα, κανείς ασθενής δεν επέζησε περισσότερους από δύο μήνες μετά την ξενομεταμόσχευση.



Το 1999 η Λούνεϊ δώρισε το ένα νεφρό της στη μητέρα της. Εδώ και οκτώ χρόνια υποβαλλόταν σε αιμοκάθαρση επειδή, από επιπλοκές στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, καταστράφηκε το μόνο νεφρό που της απέμενε. Μην βρίσκοντας συμβατό δότη, έλαβε έγκριση για μεταμόσχευση από γενετικά τροποποιημένο χοίρο, επειδή η κατάσταση της υγείας της επιδεινωνόταν.

Παρά τα πρώτα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, στις αρχές Απριλίου, εμφάνισε μειωμένη νεφρική λειτουργία και διαπιστώθηκε ότι απέρριπτε το μόσχευμα, είπε ο χειρουργός της, Ρόμπερτ Μοντγκόμερι.

Η απόφαση αφαίρεσης του οργάνου ελήφθη από την ίδια την ασθενή και τους γιατρούς της, ώστε να μπορέσει στο μέλλον να υποβληθεί ξανά σε μεταμόσχευση, είπε ο Μοντγκόμερι.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – AFP


Continue Reading

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΕΛΣΤΑΤ: Αύξηση κατά 4,9% σημείωσαν οι πωλήσεις των αυτοκινήτων τον Μάρτιο

Published

on

Από

Τα καινούργια αυτοκίνητα ανέρχονται σε 13.622 έναντι 13.285 που κυκλοφόρησαν τον Μάρτιο 2024, παρουσιάζοντας αύξηση 2,5%. Photo credits: ulleo / pixabay

Αύξηση κατά 4,9% σημείωσαν οι πωλήσεις των αυτοκινήτων στην Ελλάδα τον Μάρτιο φέτος, καθώς, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τον συγκεκριμένο μήνα κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά 21.761 αυτοκίνητα (καινούργια ή μεταχειρισμένα εξωτερικού).

Τον αντίστοιχο μήνα του 2024 κυκλοφόρησαν 20.747 (μείωση 8,5% είχε σημειωθεί τον Μάρτιο 2024 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023).

Τα καινούργια αυτοκίνητα ανέρχονται σε 13.622 έναντι 13.285 που κυκλοφόρησαν τον Μάρτιο 2024, παρουσιάζοντας αύξηση 2,5%.



Το α’ τρίμηνο κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά 62.399 αυτοκίνητα (καινούργια ή μεταχειρισμένα εξωτερικού) έναντι 63.492 που κυκλοφόρησαν την αντίστοιχη περίοδο του 2024, παρουσιάζοντας μείωση 1,7% (αύξηση 4% είχε παρουσιαστεί το τρίμηνο Ιανουαρίου- Μαρτίου του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023).

Τα καινούργια αυτοκίνητα ανέρχονται σε 35.799 έναντι 39.371 που κυκλοφόρησαν το α’ τρίμηνο του 2024, παρουσιάζοντας μείωση 9,1%.

Παράλληλα, τον Μάρτιο κυκλοφόρησαν 5.941 νέες μοτοσικλέτες κυβισμού άνω των 50 cc (καινούργιες και μεταχειρισμένες εξωτερικού) έναντι 5.162 τον αντίστοιχο μήνα του 2024, παρουσιάζοντας αύξηση 15,1% (μείωση 11,6% είχε σημειωθεί τον Μάρτιο 2024 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023). Οι καινούργιες μοτοσικλέτες ανέρχονται σε 5.679 έναντι 4.877 που κυκλοφόρησαν τον Μάρτιο 2024, παρουσιάζοντας αύξηση 16,4%.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Continue Reading

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για τα κέντρα δεδομένων θα υπερδιπλασιαστεί παγκοσμίως

Published

on

Από

Από κοινού, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Κίνα αντιπροσωπεύουν σήμερα περίπου το 85% της κατανάλωσης των «κέντρων δεδομένων». Photo credits: TheDigitalArtist / pixabay

Λόγω της τεχνητής νοημοσύνης, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στα κέντρα δεδομένων αναμένεται ότι θα υπερδιπλασιαστεί μέχρι το 2030, κάτι που συνιστά πρόκληση για την ενεργειακή ασφάλεια και παράγοντα αύξησης της εκπομπής CO2, σύμφωνα με μια έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (AIE).

Τα κέντρα συλλογής δεδομένων, που ήταν ήδη ενεργοβόρα, διπλασίασαν τις ανάγκες τους με την πρόσφατη ανάπτυξη της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης η οποία απαιτεί κολοσσιαίες δυνατότητες υπολογισμού για να διαχειριστεί τις πληροφορίες που συγκεντρώνονται σε αυτές τις γιγαντιαίες βάσεις δεδομένων.

Το 2024, οι ανάγκες αυτών των υποδομών σε ηλεκτρική ενέργεια αντιπροσώπευαν μόνο το 1,5% της παγκόσμιας κατανάλωσης (415 τεραβατώρες – TWh), αλλά αυξήθηκαν ήδη κατά 12% την τελευταία πενταετία. Και δεν τελειώνουν εδώ.



Στο μεσοδιάστημα, τα κέντρα δεδομένων θα καταναλώνουν κάτι λιγότερο από το 3% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειας, ποσοστό σχετικά χαμηλό που όμως υποκρύπτει πολύ σοβαρότερες συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες. Καθώς δεν είναι ισομερώς κατανεμημένα στον κόσμο και συνήθως συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένες περιοχές μιας χώρας – πολύ συχνά κοντά σε πόλεις – οι προκλήσεις που φέρνουν για τις κοινότητες είναι ποικίλες: ανεφοδιασμός σε ενέργεια, κατανάλωση νερού για την ψύξη, επιβάρυνση του δικτύου ηλεκτροδότησης…

Στην έκθεσή του, την πρώτη που αφορά την ΤΝ, αυτή η υπηρεσία του ΟΟΣΑ υπογραμμίζει επίσης ότι υπάρχουν κάποιες αμφιβολίες για την κατανάλωση η οποία θα εξαρτηθεί από «την ταχύτητα υιοθέτησης της ΤΝ», την πρόοδο της ενεργειακής αποτελεσματικότητας και την δυνατότητα επίλυσης των σημείων συμφόρησης στον ενεργειακό τομέα.

Αυτή η δίψα για ηλεκτρική ενέργεια παρατηρείται σε ορισμένες χώρες όπως στις ΗΠΑ όπου «περίπου η μισή αύξηση της ζήτησης» μέχρι το 2030 θα οφείλεται στα κέντρα δεδομένων, σχολίασε ο εκτελεστικός διευθυντής του AIE Φατίχ Μπιρόλ.



Από κοινού, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και η Κίνα αντιπροσωπεύουν σήμερα περίπου το 85% της κατανάλωσης των «κέντρων δεδομένων». Η μεγαλύτερη πρόκληση επομένως είναι να βρεθεί άφθονη ενέργεια σε προσιτές τιμές.

Σήμερα, το 30% αυτής της ηλεκτρικής ενέργειας παράγεται από άνθρακα, έναν «υπερ-ρυπαντή». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε πρόσφατα να αυξήσει την εξόρυξη άνθρακα ακριβώς για να ανταποκριθεί η χώρα στις ανάγκες της ΤΝ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ – AFP


Continue Reading

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΕΕ: Έχουμε πατήσει το κουμπί της παύσης των δασμών

Published

on

Από

Photo credits: SatyaPrem / pixabay

Η ΕΕ αποφάσισε να θέσει σε αναμονή τα αντίμετρα στους δασμούς των ΗΠΑ, θέλοντας η Ευρώπη να δώσει «μια ευκαιρία στις διαπραγματεύσεις», ανακοίνωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Σύμφωνα με τον Όλοφ Γκιλ, εκπρόσωπο Τύπου της Κομισιόν για θέματα εμπορίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να «αναστείλει το πρώτο κύμα των προτεινόμενων αντίμετρων για το οποίο λάβαμε χθες μια ηχηρή εντολή από τα κράτη μέλη μας». Όπως είπε ο ίδιος ουσιαστικά μπαίνει παύση στη δημοσιοποίηση της νομικής πράξης που θα επέτρεπε την «έναρξη ισχύος των δασμών την επόμενη εβδομάδα. Έχουμε πατήσει το κουμπί της παύσης», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Γκιλ ξεκαθάρισε ότι «η προσέγγισή μας δεν έχει αλλάξει. Προετοιμαζόμαστε για όλα τα αποτελέσματα. Όλα είναι στο τραπέζι. Θέλουμε να μιλήσουμε με τους Αμερικανούς. Θέλουμε να πετύχουμε συμφωνίες που θα ωφελήσουν και τις δύο πλευρές».



Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν ρωτήθηκε και για τις μεμονωμένες διαπραγματεύσεις που θέλουν οι ΗΠΑ με τα κράτη μέλη της ΕΕ, τονίζοντας εμφατικά πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την αποκλειστική ευθύνη των διαπραγματεύσεων στον τομέα του εμπορίου. «Είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της Επιτροπής η διεξαγωγή διαπραγματεύσεων και έχει κατοχυρωθεί σε συνθήκη».

Τέλος, ο Όλαφ Γκιλ αναφέρθηκε και στις δηλώσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας Νταν Γιοργκένσεν, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εξετάσει το ενδεχόμενο να αγοράσει περισσότερο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ, εν μέσω αυξανόμενης πίεσης από τους δασμούς του προέδρου Τραμπ, τονίζοντας ότι υπάρχει ως ενδεχόμενο αλλά είναι κάτι που εξετάζεται εδώ και μήνες.



«Το θέμα του υγροποιημένου φυσικού αερίου δεν προέκυψε ξαφνικά επειδή το ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος πριν από λίγες ημέρες. Έχουμε μιλήσει για το LNG και την ενέργεια γενικότερα ως έναν τομέα που είμαστε ευτυχείς να συζητήσουμε λεπτομερέστερα με τους Αμερικανούς από τότε που ο πρόεδρος Τραμπ κέρδισε τις εκλογές τον Νοέμβριο. Έτσι, λέμε συνεχώς ότι είναι ένας από τους τομείς που μπορούμε τουλάχιστον να εξετάσουμε και να συζητήσουμε σε κάποιο βαθμό».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Continue Reading

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Η φαινομενική παρακμή των δεινοσαύρων πριν από την εξαφάνιση μπορεί να οφείλεται στα περιορισμένα απολιθώματα

Published

on

Από

Τα απολιθώματα υποδηλώνουν ότι ο αριθμός των ειδών των δεινοσαύρων κορυφώθηκε περίπου 75 εκατομμύρια χρόνια πριν και στη συνέχεια μειώθηκε κατά τα 9 εκατομμύρια χρόνια που προηγήθηκαν της πρόσκρουσης του αστεροειδούς. Photo credits: Anchesenamon / pixabay

Ήταν οι δεινόσαυροι ήδη σε πορεία εξαφάνισης πριν από την πρόσκρουση του αστεροειδούς; Αυτό το ερώτημα αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των επιστημόνων για περισσότερα από 30 χρόνια.

Μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής το University College London, προτείνει ότι η άποψη πως οι δεινόσαυροι βρίσκονταν ήδη σε παρακμή προτού ο αστεροειδής εξαφανίσει τους περισσότερους από αυτούς πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, μπορεί να εξηγηθεί από το περιορισμένο αρχείο απολιθωμάτων εκείνης της εποχής και όχι από την πραγματική μείωση των ειδών των δεινοσαύρων.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Current Biology», ανέλυσε το αρχείο απολιθωμάτων της Βόρειας Αμερικής κατά την περίοδο μεταξύ 66 και 84 εκατομμυρίων ετών πριν, δηλαδή κατά τα 18 εκατομμύρια χρόνια πριν από την πρόσκρουση του αστεροειδούς στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου.



Εξετάστηκαν τέσσερις οικογένειες δεινοσαύρων: οι Αγκυλοσαυρίδες (φυτοφάγοι με πανοπλία, όπως ο Αγκυλόσαυρος), οι Κερατοψίδες (μεταξύ αυτών ο Τρικεράτωψ), οι Αδροσαυρίδες (φυτοφάγοι με ράμφος πάπιας, όπως ο Εντμοντόσαυρος) και οι Τυραννοσαυρίδες (σαρκοφάγοι όπως ο Τυραννόσαυρος Ρεξ).

Αυτά τα απολιθώματα υποδηλώνουν ότι ο αριθμός των ειδών των δεινοσαύρων κορυφώθηκε περίπου 75 εκατομμύρια χρόνια πριν και στη συνέχεια μειώθηκε κατά τα εννέα εκατομμύρια χρόνια που προηγήθηκαν της πρόσκρουσης του αστεροειδούς.

Ωστόσο, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι αυτή η τάση οφείλεται στο ότι τα απολιθώματα από εκείνη την εποχή είναι λιγότερο πιθανό να ανακαλυφθούν, κυρίως λόγω του μικρότερου αριθμού θέσεων με εκτεθειμένα και προσβάσιμα πετρώματα από την ύστερη Κρητιδική περίοδο.

Αυτή η μειωμένη δυνατότητα δειγματοληψίας σχετίζεται με γεωλογικές αλλαγές στα στρώματα που περικλείουν τα απολιθώματα, όπως ανύψωση βουνών και υποχώρηση της στάθμης της θάλασσας.



Οι ερευνητές υιοθέτησαν μια τεχνική, τη μοντελοποίηση κατοίκησης, που χρησιμοποιήθηκε προηγουμένως σε μελέτες οικολογίας και βιοποικιλότητας, για να εκτιμήσουν πόσο πιθανό είναι ένα είδος να κατοικεί σε μια συγκεκριμένη περιοχή κατά τα τελευταία 18 εκατομμύρια χρόνια της Κρητιδικής περιόδου.

Όπως διαπίστωσαν, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η αναλογία της γης που πιθανότατα κατείχαν οι τέσσερις οικογένειες δεινοσαύρων παρέμεινε συνολικά σταθερή, υποδηλώνοντας ότι η πιθανή έκταση του φυσικού περιβάλλοντος στο οποίο ζούσαν ήταν σταθερή και ο κίνδυνος εξαφάνισης ήταν χαμηλός. Ταυτόχρονα, εκτίμησαν την πιθανότητα ανίχνευσης των τεσσάρων τύπων δεινοσαύρων σε κάθε περιοχή, με βάση παράγοντες όπως πόση γη είναι προσβάσιμη στους ερευνητές (πχ. εάν καλύπτεται από βλάστηση), πόσο σχετικό πέτρωμα είναι εκτεθειμένο και πόσες φορές οι ερευνητές είχαν προσπαθήσει να βρουν απολιθώματα από αυτή την περιοχή.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Continue Reading

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΚΑΙ ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΟΛΙΤΗ

Advertisement Europolitis

ΕΝΤΥΠΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ – GEDRUCKTE VERSIONEN

Advertisement Europolitis

Like us on Facebook

Advertisement
Advertisement Europolitis